CBM در حمل و نقل چیست؟
CBM یکی از مفاهیم در انواع روش حمل و نقل بین المللی هوایی، زمینی یا دریایی است. شاید برای بسیاری از کسب وکارها و حتی افرادی که به صورت شخصی اقدام به فریت بار یا ارسال کالا از کشوری به کشور دیگر می کنند، سؤال پیش آمده باشد که واقعاً CBM چیست؟ و چرا این عدد تا این اندازه در هزینه نهایی حمل بار مؤثر است؟ در این مقاله به صورت کامل و دقیق به تمام جنبه های CBM، نحوه محاسبه آن در اشکال مختلف بسته بندی، تأثیر آن بر هزینه ها، و نقش آن در انتخاب روش حمل ونقل می پردازیم. این محتوا نه تنها برای واردکنندگان و صادرکنندگان حرفه ای مفید است، بلکه برای هر فردی که می خواهد هوشمندانه تر بار ارسال کند، ضروری محسوب می شود.
CBM چیست؟
CBM یا "Cubic Meter" که به معنای "مترمکعب" است، یکی از مهمترین مفاهیم در حملونقل بینالمللی کالا محسوب میشود. این واحد اندازهگیری حجم، مبنای اصلی در تعیین فضای اشغالی یک بار در کانتینرها، کامیونها، هواپیماها و واگنهای ریلی است. در واقع CBM مشخص میکند که یک کالا چقدر از فضای موجود را در اختیار میگیرد.
در دنیای شرکتهای حمل و نقل بینالمللی هوایی و شرکتهای حمل و نقل دریایی، هزینه ارسال اغلب به وزن یا حجم کالا بستگی دارد. در مواردی که وزن کالا پایین اما حجم آن زیاد باشد، CBM نقش تعیینکنندهای در محاسبه کرایه ایفا میکند. برای مثال، در حمل بار هوایی از چین اگر بستهای حجیم اما سبک باشد، به جای وزن واقعی، وزن حجمی یا همان CBM در نرخگذاری لحاظ میشود.
کاربرد CBM در انواع روش حمل بار
در دنیای پیچیده حملونقل بینالمللی، درک صحیح از مفهوم CBM نهتنها برای محاسبه فضا بلکه برای انتخاب بهترین روش حمل نیز حیاتی است. CBM به شما کمک میکند تصمیم بگیرید که کالاهای شما بهتر است با حمل دریایی، حمل بار هوایی، حمل ریلی یا حمل زمینی ارسال شوند.
کاربرد CBM در حمل دریایی
در حمل دریایی، بهویژه برای بارهای حجیم یا سنگین، CBM اصلیترین معیار محاسبه هزینه است. در این نوع حمل، بارهای کوچکتر که به حجم کانتینر کامل نمیرسند، در قالب LCL حمل میشوند و هزینهشان بر اساس CBM محاسبه میگردد. در مقابل، اگر حجم بار شما بالا باشد، استفاده از FCL مقرونبهصرفهتر است. در این حالت شرکت حمل و نقل دریایی نرخ را نه بر اساس وزن، بلکه عمدتاً بر اساس حجم بار تعیین میکند.
کاربرد CBM در حمل هوایی
در حمل بار هوایی، اغلب بارهایی حمل میشوند که زمان تحویل برایشان اهمیت دارد. اینجا CBM تبدیل به معیاری برای محاسبه "وزن حجمی" میشود؛ یعنی اگر بار شما حجیم ولی سبک باشد، هزینهای مطابق با حجمی که اشغال میکند از شما دریافت میشود. این مسئله در خدمات فریت بار و ارسالهای شخصی نیز صادق است.
کاربرد CBM در حمل زمینی و ریلی
در حمل بار زمینی و حمل ریلی، CBM به برنامهریزی فضای بارگیری کامیونها یا واگنها کمک میکند. برای مسیرهای طولانی یا بینالمللی که با کامیون یا قطار انجام میشود، شرکتها بر اساس CBM چینش کالا را انجام داده و با محاسبه دقیق، از فضای موجود بهترین استفاده را میبرند.
هر کانتینر چند CBM دارد؟
یکی از مهمترین سؤالاتی که هنگام برنامهریزی حملونقل کالا مطرح میشود این است که: "هر کانتینر چند CBM گنجایش دارد؟" پاسخ به این سؤال به واردکنندگان، صادرکنندگان و شرکتهای لجستیکی کمک میکند تا بتوانند تصمیمات دقیقتری در خصوص نوع کانتینر، روش حمل و هزینه نهایی بگیرند.
در دنیای حملونقل، انواع مختلفی از کانتینرها وجود دارند که متداولترین آنها شامل کانتینرهای ۲۰ فوت، ۴۰ فوت و ۴۰ فوت High Cube هستند. هرکدام از این کانتینرها دارای ظرفیت CBM مشخصی هستند: در ادامه، سه نوع رایج از کانتینرهای استاندارد معرفی شدهاند:
کانتینر ۲۰ فوت (20-Foot Standard Container)
- طول داخلی: ۵.۸۹ متر
- عرض داخلی: ۲.۳۴ متر
- ارتفاع داخلی: ۲.۳۸ متر
- حجم مفید قابل بارگیری: حدود ۲۶ تا ۲۸ متر مکعب
- ظرفیت اسمی (حداکثر تئوریک): تا ۳۳ متر مکعب
این نوع کانتینر یکی از رایجترین گزینهها برای حمل بارهای عمومی و صادرات کالاهای با حجم متوسط است.
کانتینر ۴۰ فوت (40-Foot Standard Container)
- طول داخلی: ۱۲.۰۰ متر
- عرض داخلی: ۲.۳۴ متر
- ارتفاع داخلی: ۲.۳۸ متر
- حجم مفید قابل استفاده: در حدود ۵۶ تا ۵۸ متر مکعب
- ظرفیت اسمی: تا سقف ۶۶ متر مکعب
این مدل برای حمل حجم بالاتری از کالا استفاده میشود و در حملونقل دریایی بسیار کاربرد دارد.
کانتینر ۴۰ فوت High Cube
- طول داخلی: ۱۲.۰۰ متر
- عرض داخلی: ۲.۳۴ متر
- ارتفاع داخلی: ۲.۶۹ متر
- ظرفیت قابل بهرهبرداری: بین ۶۰ تا ۶۸ متر مکعب
- ظرفیت اسمی کل: حداکثر تا ۷۲ متر مکعب
کانتینر High Cube با ارتفاع بیشتر نسبت به نسخه استاندارد ۴۰ فوت، گزینهای مناسب برای حمل کالاهای حجیم یا سبک با حجم زیاد محسوب میشود.
فرمول CBM و نحوه محاسبه CBM
CBM که مخفف عبارت Cubic Meter به معنی «متر مکعب» است، معیاری برای سنجش حجم فیزیکی کالا در فرآیندهای حملونقل داخلی و بینالمللی به شمار میرود. برای محاسبه CBM از فرمولهای مشخصی استفاده میشود که در ادامه بررسی میکنیم:
محاسبه CBM برای بستههای مکعبی یا مکعبمستطیلی
اگر بستهبندی کالا به شکل منظم و چهارگوش باشد، سادهترین روش محاسبه CBM بهصورت زیر است:
فرمول:
CBM = طول × عرض × ارتفاع
(تمام مقادیر باید بر حسب متر باشند)
این فرمول برای جعبههایی با شکل مکعب یا مستطیل کاربرد دارد و رایجترین روش در حملونقل است.
محاسبه CBM برای بارهای استوانهای
در صورتی که بستهبندی بهشکل استوانه باشد، مراحل زیر را دنبال کنید:
- استوانه را بهصورت ایستاده قرار دهید.
- ارتفاع آن را اندازه بگیرید.
- شعاع قاعده دایرهای را مشخص کنید (نصف قطر).
- تمامی ابعاد را به متر تبدیل کرده و از فرمول زیر استفاده کنید:
فرمول:
CBM = 3.14 × (شعاع)^2 × ارتفاع
(عدد 3.14 تقریب قراردادی عدد π است)
محاسبه CBM برای بارهای نامنظم
برای محمولههایی با اشکال غیرمعمول یا نامنظم، روش زیر پیشنهاد میشود:
- بیشترین طول، عرض و ارتفاع را اندازهگیری کنید.
- مقادیر را به متر تبدیل کنید.
- از فرمول زیر استفاده کنید:
فرمول:
CBM = بیشترین طول × بیشترین عرض × بیشترین ارتفاع
تأثیر CBM بر هزینههای باربری
در حملونقل بینالمللی، حجم کالا یا همان CBM نه تنها بر انتخاب نوع وسیله حمل تأثیر میگذارد، بلکه یکی از عوامل اصلی در تعیین هزینه نهایی باربری است.بسیاری از افراد تصور میکنند که فقط وزن کالا مهم است، اما در واقع در بسیاری از موارد، بهویژه در حمل بار هوایی و حمل دریایی، این حجم است که نقش مهمتری دارد.
چگونه با بهینهسازی CBM، هزینههای حملونقل را کاهش دهیم؟
در دنیای لجستیک و حملونقل بینالمللی، مدیریت مؤثر CBM نقش مهمی در کاهش هزینهها دارد. در این بخش، چند راهکار عملی برای کاهش حجم محاسبهشده بار (CBM) و در نتیجه کاهش هزینه حمل ارائه میشود.
۱. بازطراحی بستهبندی
با بررسی مجدد نحوه بستهبندی کالا میتوان فضای استفادهنشده را کاهش داد. چند اقدام مؤثر عبارتاند از:
- استفاده از جعبههایی با ابعاد بهینه و حداقل فضای خالی
- حذف مواد بستهبندی حجیم غیرضروری
- کاهش ابعاد بسته در صورت امکان، بهویژه در ارتفاع و عرض
۲. چیدمان هوشمندانه در پالت یا کانتینر
- چیدمان اصولی میتواند به شکل چشمگیری فضای مصرفشده را کاهش دهد. پیشنهاد میشود:
- از نرمافزارهای تخصصی در طراحی نحوه چیدمان (Load Optimization) بهره ببرید
- از تجربه نیروی متخصص در بارچینی استفاده شود تا کمترین فضای خالی باقی بماند
۳. ادغام بستههای کوچک در یک بسته بزرگتر
بهجای ارسال چندین بسته کوچک، میتوان آنها را در یک بسته بزرگتر با ابعاد متناسب ترکیب کرد. این کار باعث کاهش فضای کل اشغالشده و سادهتر شدن روند حمل میشود.
۴. استفاده از خدمات LCL (اشتراک کانتینر)
اگر بار شما حجم کمی دارد، نیازی به رزرو کانتینر کامل (FCL) نیست. استفاده از روش حمل ترکیبی با دیگران (LCL) میتواند گزینهای اقتصادیتر باشد.
۵. مشورت با شرکتهای حملونقل حرفهای
مشاوران با تجربه در شرکتهای کشتیرانی میتوانند شما را در انتخاب بهترین نوع بستهبندی و چیدمان برای کاهش CBM راهنمایی کنند.
نتیجه گیری
درک دقیق از CBM یا مترمکعب، یکی از کلیدیترین عوامل در مدیریت هوشمندانه حملونقل بینالمللی است. این واحد ساده حجم، تأثیر مستقیمی بر انتخاب روش حمل (هوایی، دریایی، زمینی یا ریلی)، بستهبندی، هزینهها و تصمیمگیریهای لجستیکی دارد. چه در خدمات بار هوایی، چه در حمل دریایی یا فریت بار، محاسبه درست CBM به واردکنندگان و صادرکنندگان کمک میکند تا از ظرفیت حمل بهدرستی استفاده کرده و هزینههای اضافی را حذف کنند. استفاده آگاهانه از این مفهوم در کنار همکاری با شرکت کارگو و حمل و نقل بینالمللی، میتواند مزیت رقابتی قابلتوجهی در بازار ایجاد کند.
خدمات حمل و نقل بین المللی شرکت دیبا هوا دریا
شرکت دیبا هوا دریا با سالها تجربه در حملونقل بینالمللی ازجمله حمل دریایی(حمل دریایی از چین)، حمل هوایی، حمل زمینی و ریلی، افتخار دارد که با ارائه راهکارهای سفارشی و متناسب با نیازهای مشتریان، خدمات خود را با صداقت و شفافیت عرضه کند. ما به دقت شرایط هر پروژه را بررسی کرده و با تحلیل عمیق صنعت و نیازهای شما، بهترین راهحلها را ارائه میدهیم. لطفاً در نظر داشته باشید که ارائه این خدمات ممکن است بسته به عواملی همچون وضعیتهای عملیاتی، شرایط بازار، و سایر متغیرها متفاوت باشد بنابراین، با توجه به نوسانات در نحوه ارائه خدمات در بازار، جهت اطمینان از دریافت سرویس مورد نظر از این مجموعه و اطلاع از جزئیات خدمات و شرایط به روز برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره، خوشحال میشویم با شما در ارتباط باشیم تا شرایط دقیق را بررسی کرده و راهکارهای مناسب را بر اساس نیازهای شما پیشنهاد دهیم.
ارسال سریع و قابل اعتماد محموله ها در سطح جهانی، به طور عمده از طریق حمل ونقل هوایی صورت می گیرد. هر روز حجم بسیار زیادی از کالاها، چمدان ها، مرسولات پستی و محموله های تجاری از طریق هواپیما جابجا می شود. این جابجایی ها نه تنها به لحاظ سرعت، بلکه به دلیل ارزش بالای محموله ها و حساسیت زمانی، نیازمند دقت و ایمنی بالایی هستند. در این میان، واحدهای بارگیری در حمل ونقل هوایی یا ULD نقشی اساسی دارند. این تجهیزات تخصصی به گونه ای طراحی شده اند که امکان گروه بندی، مهار و جابجایی ایمن بار را فراهم کنند. بدون استفاده از ULD، مدیریت این حجم از محموله ها در زمان کوتاه و با استانداردهای لازم از نظر ایمنی و کارایی، عملاً غیرممکن خواهد بود. برخلاف شرکت حمل و نقل دریایی که معمولاً با بازه های زمانی طولانی تری برای ارسال بار مواجه هستند، شرکت های هواپیمایی باید در کوتاه ترین زمان ممکن محموله ها را به مقصد برسانند. در این شرایط، استفاده از ULDها به شرکت های حمل ونقل هوایی کمک می کند تا فرآیند بارگیری و تخلیه را سریع، منظم و ایمن انجام دهند و پاسخگوی نیاز مشتریان در حمل ونقل سریع بین المللی باشند.
تاریخ انتشار: 1404/05/20در نگاه اول، حمل و نقل بین المللی تنها به جا به جایی کالا از یک کشور به کشور دیگر خلاصه می شود. اما واقعیت بسیار پیچیده تر از این است. بسیاری از تاجران و واردکنندگان با اینکه کالا را خریداری کرده اند، هنوز نمی دانند چه کسی قرار است کشتی را در بندر مقصد مدیریت کند، چه کسی مجوز تخلیه را بگیرد و چه نهادی مسئول هماهنگی با گمرک و بنادر است. اینجا دقیقاً جایگاه حیاتی نمایندگی کشتیرانی مشخص می شود. نمایندگی کشتیرانی نه تنها نقش اجرایی در بندر دارد، بلکه نقطه اتصال میان خطوط کشتیرانی، شرکت حمل و نقل بین المللی، نهادهای دولتی و حتی صاحب کالا است. بدون وجود یک نماینده حرفه ای و متعهد، حتی بهترین برنامه ریزی های حمل و نقل هم ممکن است دچار وقفه یا خسارت شوند.
تاریخ انتشار: 1404/05/20پلمپ کانتینر یکی از حیاتی ترین ابزارهای امنیتی در زنجیره حمل ونقل بین المللی است. تصور کنید محموله ای با ارزش صدها هزار دلار، از کارخانه ای در چین بارگیری می شود و قرار است از مسیر باربری دریایی، حمل ریلی یا حتی حمل زمینی به مقصد برسد. در این مسیر طولانی و چندمرحله ای، هر لحظه احتمال سرقت، دستکاری یا تعویض کالا وجود دارد. اینجاست که پلمپ کانتینر به عنوان یک سد امنیتی و سند اعتماد عمل می کند.
تاریخ انتشار: 1404/05/20تعمیر و نگهداری واگن های ریلی در ظاهر، شاید تنها به عنوان یک الزام فنی برای ایمنی شناخته شود؛ اما در واقع، یکی از پایه های حیاتی برای کارایی، امنیت و صرفه جویی در سیستم های حمل و نقل بزرگ محسوب می شود. در دنیای امروز، حمل و نقل سریع، قابل اطمینان و مقرون به صرفه نه تنها یک مزیت، بلکه یک ضرورت رقابتی برای شرکت های حمل و نقل بین المللی است. اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که کوچک ترین خرابی در واگن های ریلی چگونه می تواند زنجیره تأمین جهانی را مختل کند؟
تاریخ انتشار: 1404/05/19