وقتی صحبت از تجارت جهانی می شود، دریاها اولین مسیرهایی هستند که در ذهن شکل می گیرند. امروز شرکت حمل و نقل دریایی دیگر فقط واسطه ای برای جابه جایی کالا نیست، بلکه پلی است میان تولیدکننده و بازارهای گسترده جهان. وقتی کالایی در ایران تولید می شود و مقصد آن بازارهای اروپا یا آسیای شرقی است، تنها یک شرکت حمل و نقل دریایی معتبر می تواند تضمین کند که محموله با امنیت کامل، در زمان مناسب و با هزینه ای منطقی به دست مشتری برسد. واقعیت این است که حدود 90 درصد از تبادلات جهانی از طریق دریا انجام می شود.

جابجایی محموله ها در مسافت های طولانی و عبور از مرزهای بین المللی تقریباً همیشه نیازمند بیش از یک روش حمل ونقل است. این همان مفهوم حمل ترکیبی است؛ بخش جدایی ناپذیر و ضروری زنجیره های تأمین مدرن. از کارخانه تا بندر، از آنجا به مقصد دریایی یا از ترمینال واردات تا انبار، حمل ترکیبی گزینه اصلی برای بارهای کانتینری به شمار می آید. این مقاله سازوکار حمل ترکیبی را توضیح داده و عوامل کلیدی در مدیریت مسیرها و پیکربندی های مختلف لجستیکی را بررسی می کند.

انواع کشتی کانتینری در دهه های اخیر به یکی از مهم ترین ابزارهای تبدیل شده اند. این شناورها با طراحی ویژه برای جابه جایی بار (فریت بار یا بار کامل کانتینر) در قالب کانتینرهای استاندارد، توانسته اند سرعت، ایمنی و صرفه جویی بیشتری در انتقال کالا ایجاد کنند. امروزه بخش بزرگی از مبادلات غیر فله ای جهان از طریق انواع کشتی های باربری انجام می شود و همین امر جایگاه آن ها را در تجارت بین المللی برجسته کرده است. رشد مداوم تقاضا، پیشرفت فناوری و توجه به بهره وری انرژی موجب شده است نسل های جدید انواع کشتی کانتینری با ظرفیت های بیشتر و طراحی های کارآمدتر وارد عرصه شوند. از فیدرهای کوچک تا شناورهای عظیم الجثه بین قاره ای، هر کدام نقشی اساسی در شبکه گسترده زنجیره تأمین جهانی ایفا می کنند.

تحولات پرشتاب در مدیریت زنجیره تأمین عمدتا ناشی از تلاش برای دستیابی به گزینه هایی کارآمدتر و مقرون به صرفه تر است. در این میان، حمل ونقل ریلی به عنوان یکی از اقتصادی ترین و در عین حال حیاتی ترین شیوه های جابه جایی بار (فریت بار)، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته و تمرکز بر ارتقای بهره وری آن رو به افزایش است. در راستای این روند، ظهور سیستم های مدیریت حمل ونقل ریلی (Rail TMS) به عنوان یکی از نوآوری های راهبردی در حمل بار زمینی، نقطه عطفی در تحول این بخش به شمار می رود؛ نوآوری که الگوی انتقال کالا در شبکه های ریلی گسترده را به شکلی بنیادین بازتعریف می کند.